Osteoporoza często jest nazywana cichym złodziejem kości. W ostatnim czasie wzrosło zainteresowanie społeczeństwa zagadnieniem osteoporozy. Nie jest to nowe schorzenie, jednak w związku z prowadzeniem intensywnych badań nad przyczynami, profilaktyką i leczeniem osteoporozy, inaczej jest dzisiaj ostrzegane. Dotyczy ludzi starszych, których pełno wokół nas. Przygarbiona postać, drobny charakterystyczny chód oraz nierzadko występujące u tych ludzi złamania – oto charakterystyka osoby cierpiącej na osteoporozę.
Osteoporoza to podstępny złodziej kości
Osteoporoza związana jest z budową struktury kostnej. Masa kości w wieku starszym uwarunkowana jest ilością tkanki kostnej utworzonej w okresie wzrastania i rozwoju (w okresie dziecięco-młodzieńczym), a także od efektywności utrzymania tej masy w wieku dojrzałym i od szybkości utraty jej po menopauzie (u kobiet) i andropauzie (u mężczyzn) oraz w okresie starzenia się organizmu ludzkiego. Podobnie jak skóra, włosy, paznokcie – kości są żywą tkanką organizmu. Jeśli kości mają być silne, odporne muszą ulegać ciągłym zmianom przebudowy strukturalnej. Mniejsze elementy kości są nieustannie usuwane i zastępowane nowymi. Jest to proces dynamiczny. Dzieje się tak u człowieka przez okres od urodzenia do 25-35 roku życia. wówczas to organizm ludzki osiąga „szczytową masę kostną”. I praktycznie od tego okresu życia następuje najpierw powolny, a później coraz intensywniejszy ubytek masy kostnej. Mówi się, że w późniejszym okresie życia przeważa zanikanie kości. Stopniowo kości zmniejszają swoją masę, stają się coraz bardziej porowate i mniej wytrzymałe. Może to grozić nawet samoistnymi złamaniami kości. Najczęściej są to złamania trzonów kręgów, kości długich (w tym złamania szyjki kości udowej, promieniowej).
Czynniki ryzyka osteoporozy:
- wiek powyżej 50 lat,
- okres po menopauzie, andropauzie,
- długotrwałe leczenie hormonalne,
- menopauza przed 45 rokiem życia, usunięcie jajników,
- nieprawidłowa dieta
- niedostateczny kontakt ze słońcem,
- budowa drobno koścista,
- palenie papierosów,
- długotrwałe unieruchomienie.
Profilaktyka osteoporozy
W zapobieganiu (profilaktyce) osteoporozy duży nacisk kładzie się na:
- prawidłowe odżywianie (dietę),
- aktywność fizyczną.
- ochronę kości i stawów poprzez stosowanie zabezpieczeń w postaci specjalnych ortez i stabilizatorów ortopedycznych
Aktywność fizyczna sprzyja utrzymaniu sprawności zarówno fizycznej jak i psychicznej. Powoduje, że kości utrzymywane są w dobrym stanie, dobrej kondycji. Podstawową zasadą jest systematyczność i długotrwałość. Nie chodzi tu o sporty wyczynowe. Zwykły spacer codzienny (zamiast jazdy samochodem, autobusem) jest bardzo wskazany. Nie chodzi tutaj o czas, ale o systematyczność i dystans Ponadto codzienne gimnastyka (w zależności od stanu ogólnego, wydolności), czynny tryb życia utrzymują kości w dobrym stanie.
